Nieuwsbrief RIVUS juli 2016

“We liggen op koers en zitten voorin het peloton”

RIVUS, het samenwerkingsverband in de afvalwaterketen (alle activiteiten tussen drinkwaterwinning en rioolwaterzuivering) in West-Overijssel, ligt  op koers. Na drie jaar samenwerking is inmiddels al 5.400.000 euro bespaard. Dit is 90% van de doelstelling voor 2020.

Voor alle partijen is er winst te behalen

De bestuurders zijn positief over de resultaten tot nu toe. RIVUS-voorzitter en wethouder Martin Ekker (gemeente Kampen): "De samenwerking verloopt positief. RIVUS ligt op koers en voor ons gevoel zitten we voorin het peloton. We kunnen met z’n allen trots zijn. Voor alle partijen is er winst te behalen. Er is vertrouwen dat we de gestelde doelen gaan halen.” RIVUS-manager Hans Schepman is blij met de positieve geluiden. “Het geeft ons extra energie om er voor te blijven gaan.”

Samenwerkingsverband RIVUS

Binnen RIVUS werken de gemeenten Dalfsen, Deventer, Kampen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Zwartewaterland, Zwolle, drinkwaterbedrijf Vitens (drinkwaterbedrijf) en Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) nauw samen op het gebied van afvalwaterbeheer in West-Overijssel. Samen willen we de kwaliteit ervan verbeteren, de duurzaamheid vergroten, de kwetsbaarheid laten afnemen en een kostenbesparing realiseren, oplopend tot een bedrag van 6 miljoen euro per jaar vanaf het jaar 2020.

Doeltreffende samenwerking

Een goed functionerende keten van riolering en rioolwaterzuivering (afvalwaterketen) draagt bij aan een goede volksgezondheid, een goede kwaliteit van het water in rivieren, kanalen en sloten én het tegengaan van wateroverlast. Binnen de ‘regio RIVUS’ beheren de gemeenten de riolering en het waterschap negen rioolwaterzuiveringen. Door gebruik te maken van elkaars kennis en het gezamenlijk uitvoeren van riolerings- en zuiveringstaken wordt doelmatiger en efficiënter gewerkt. Die conclusie kan na een aantal jaren intensief samenwerken worden getrokken.

RIVUS gaat voor een tweede ronde. Tussen nu en 2020 willen we onze ambities in Salland hebben volbracht. We zijn al een eind op streek. Dat verdient een pluim voor iedereen die zich voor RIVUS inzet. ‘Alleen in gezamenlijkheid komen we tot besparen.’

Kennis delen en continuïteit waarborgen. Zo komen we tot een professionele afvalwaterketen (alle activiteiten tussen drinkwaterwinning en rioolwaterzuivering). In die gezamenlijkheid werken we ook aan een flinke kostenbesparing. Het doel is een totale besparing van 6 miljoen euro.

‘We hadden er voor kunnen kiezen om de besparingsopdracht per gemeente op te knippen’, vertelt Henk Borgmeier – voormalig regiegroep lid namens de gemeente Zwolle nu lid van de Trojka. ‘Dat hebben we bewust niet gedaan. Dan was iedere gemeente voor zijn eigen opdracht gegaan en was er van samenwerken minder sprake.’

Gezamenlijke besparingsopdracht

De gekozen aanpak draait dus op solidariteit. Dat is ook risicovol, weet Henk. ‘Omdat de besparingsopdracht is gelabeld aan het RIVUS-gebied als geheel, zie je dat de ene gemeente zich er meer voor inspant dan de andere. Sterker nog: waar de ene bespaart op investeringen, kan de andere juist meer geld uitgeven. Gemeenten zijn autonoom om die beslissingen te nemen. Toch komen we alleen in gezamenlijkheid tot besparen.’

Second opinion

Die extra kosten zijn niet altijd nodig, vindt Henk. ‘Vanuit de samenwerking zouden gemeenten onderling een collegiale toets kunnen doen op de investeringsplannen. Zijn de investeringen werkelijk nodig? Een ‘second opinion’ helpt bij het maken van keuzes op basis van feiten. Ook landelijk pleit men voor het afstemmen van investeringen (kijk op: samenwerkenaanwater). Ik zou gemeenten daartoe willen oproepen. Een keuze die uit te leggen is, is een ‘gewogen’ keuze.’

Heldere opbouw rioolheffing

Daarnaast pleit Henk voor het zorgvuldig bijhouden van de kosten die worden doorberekend in de rioolheffing. ‘Er bestaan enorme verschillen per gemeente. Onder de rioolheffing vallen tegenwoordig veel meer kosten dan dat van het riool alleen. Helderheid over de opbouw de rioolheffing helpt ons om inzicht te krijgen in de totale kosten. Laten we die informatie delen en vastleggen.’

Na verwachting wordt in het voorjaar van 2019 de huidige wet- en regelgeving vervangen door de Omgevingswet. Een omvangrijk en complexe verandering, die nogal wat consequenties heeft voor het werk van waterschappen en gemeenten.

Met de Omgevingswet bundelt de overheid de regels voor ruimtelijke projecten. Zo wordt het makkelijker om ruimtelijke projecten te staren. Verder blijven de zorgplichten ongewijzigd, en vervalt vanaf 2020 de planverplichting GRP. (gemeentelijk rioloeringsplan) Daarnaast wordt er gestuurd naar gezamenlijke beleidsvorming en investeringsprogrammering (regionaal planproces). In dit laatste geval zetten we binnen RIVUS al stappen in de goede richting.

Op woensdag 1 juni 2016 gaf Gert Dekker, namens de koepels in het landelijke rioleringsoverleg waterschappen (RIOWAT), een korte presentatie over de invoering van deze wet. Hij ging onder meer in op de deregulering en de rol van het GRP in de lokale samenwerkingen.

Dekker sloot af met een uiteenzetting over hoe organisaties kunnen anticiperen op de ingrijpende organisatorische wijzigingen.