IPCC roept op om razendsnel in actie te komen
De gevolgen van klimaatverandering zijn ernstiger voor mens en natuur dan eerder werd gedacht. De wereldwijde effecten zijn nu al ingrijpend en deels onomkeerbaar. En er blijft steeds minder tijd over om de gevolgen van verdere klimaatverandering tegen te gaan en om ons tegen die gevolgen te beschermen. Dat stelt het VN-klimaatpanel IPCC in het 2e deel van het 6e IPCC-rapport dat eind februari uitkwam.
Aanpassen aan effecten klimaatverandering
Dit tweede deel gaat in op de effecten van klimaatverandering en de mogelijkheden om ons aan te passen aan de gevolgen. Ook gaat het in op de vraag vanaf welke mogelijke drempelwaarden de gevolgen van de mondiale opwarming onomkeerbaar zijn. Denk daarbij aan het verlies van plant- en diersoorten en het smelten van ijsmassa van gletsjers en poolkappen. Het risico op deze gevolgen kan alleen worden beperkt als de komende decennia de uitstoot van broeikasgassen drastisch afneemt.
In april verscheen deel 3 van het rapport, waarin het IPCC vooral ingaat op de absolute noodzaak en de mogelijkheden om de uitstoot van CO2 drastisch terug te brengen. Zonder aanscherping van de huidige plannen stevent de wereld volgens het IPCC af op circa 3,2 graden opwarming in 2100.
Razendsnel aan de slag met vergaande mitigatie (tegenmaatregelen) en adaptatie
De belangrijkste boodschap van het rapport is dat we razendsnel aan de slag moeten. Niet alleen moeten we de CO2-uitstoot drastisch tegengaan maar ook moeten we ons fundamenteel aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. De risico’s van klimaatverandering komen harder op ons af dan klimaatwetenschappers hadden ingeschat in het rapport van 2014. Om een leefbare en duurzame toekomst voor iedereen veilig te stellen, moeten we nú op grote schaal in actie komen.
Fundamentele aanpassingen zijn nodig én mogelijk
Het is het allerbelangrijkst om de uitstoot van broeikasgassen stevig te verminderen. Naast het tegengaan van de CO2-uitstoot roept het rapport op tot fundamentele aanpassingen om de gevolgen van klimaatverandering te beperken. Ruim drie miljard mensen leven in omstandigheden die hen zeer kwetsbaar maken voor klimaatverandering. Ook veel dieren en planten zijn kwetsbaar. Terwijl juist de biodiversiteit en ecosystemen een grote rol kunnen spelen bij de bescherming tegen de gevolgen van klimaatverandering.
De bestaande aanpassingen aan klimaatverandering hebben te weinig effect: ze zijn te veel gericht op de korte termijn en het ene land doet veel meer aan klimaatadaptatie dan het andere. De armste mensen zijn het meest kwetsbaar voor de gevolgen, maar worden het minst beschermd. Om de gevolgen van klimaatverandering effectief te beperken, zijn veel fundamentelere aanpassingen nodig, gebaseerd op een integrale, inclusieve en rechtvaardige aanpak. Aanpassingen waarbij de biodiversiteit in stand wordt gehouden. En die fundamentele aanpassingen zijn ook mogelijk. Het rapport belicht per sector de mogelijkheden en geeft ook voorbeelden.
Ook bijdrage van Nederlandse auteurs
Wereldwijd hebben ruim 270 wetenschappers bijgedragen aan dit rapport, onder wie de Nederlandse hoofdauteurs Marjolijn Haasnoot (Deltares), Robbert Biesbroek (WUR) en Maarten van Aalst (Universiteit Twente). Deltares en Wageningen University & Research hebben op basis van het rapport ook een infographic gemaakt, zie de afbeelding hierboven. De infographic bij dit artikel brengt de gevolgen van klimaatverandering en oplossingen in beeld voor Europa.
