Verkenning toekomst RIVUS

Gerrit de Leeuw en Sonja Jansen zijn de afgelopen periode bij bijna alle teams, tafels en platforms van RIVUS langs geweest. Doel was tweeledig: kennismaken met elkaar en beelden en ervaringen ophalen over de samenwerking binnen RIVUS. Dat leverde mooie en boeiende gesprekken op met betrokken medewerkers van 10 organisaties. Het geeft ook veel stof tot nadenken over de vraag: hoe zou de samenwerking binnen RIVUS er uit moeten komen te zien vanaf 2021?

Hieronder een samenvatting van al deze beelden die als onderlegger hebben gediend voor presentaties in de Regiegroep en het Bestuurlijk Overleg.

Samenwerking

RIVUS is een zeer gewaardeerd samenwerkingsverband. Het heeft de afgelopen jaren veel gebracht voor de deelnemende organisaties en de individuele medewerkers. Samenwerking in de (afval)waterketen is langjarig en duurzaam. Er is onderling veel vertrouwen. Er is gevoelsmatig sprake van evenwicht in ‘halen en brengen’. Winst is met name gerealiseerd op de K van kwaliteit (en dan zowel wat betreft de afgeleverde producten, de kwaliteit van het stelsel, als de kwaliteit en professionaliteit van de medewerkers). De jaarlijkse monitor laat zien dat de daarmee samenhangende besparing op de meerkosten ook ruimschoots is behaald. Iets om trots op te zijn als RIVUS!

Klimaat

De samenwerking op het gebied van klimaat staat daarmee vergeleken nog in de kinderschoenen, maar is ook van een andere aard. Waar de samenwerking in de afvalwaterketen (alle activiteiten tussen drinkwaterwinning en rioolwaterzuivering) gebeurt op tactisch/operationeel niveau (samen optrekken, leren van elkaar etc.), bevat de klimaatsamenwerking ook een strategische component. Dit is nieuw en onbekend voor RIVUS en eigenlijk ook nog niet goed belegd. De vraag die zelfs beantwoord moet worden, is of de schaal van RIVUS de juiste schaal is om dit op te pakken.

Naast de koppelkans van klimaat liggen er bovendien andere kansen. Met name voor gemeentes is de succesvolle samenwerking in de (afval)waterketen goed uit te bouwen naar andere domeinen binnen de openbare ruimte.

Organisatievorm

Ook over de organisatievorm van RIVUS is van alles te zeggen. De georganiseerdheid lijkt de basis onder de duurzame samenwerking te zijn. Alom wordt dit gewaardeerd. Er zit echter ook een andere kant aan deze medaille: voor kleinere gemeentes (met veel zogenaamde eenpitters) in het samenwerkingsverband is het niet altijd eenvoudig capaciteit vrij te maken voor de diverse tafels en platforms. Het wordt bovendien steeds lastiger om het trekkerschap ingevuld te krijgen.

Aandachtspunten zijn verder de zichtbaarheid van RIVUS, het vieren van successen en de verschillen in aansturing tussen de waterketen en de klimaataanpak. Ook de frequentie van bijeenkomsten en een goede rolverdeling tussen de verschillende tafels en teams verdienen aandacht. De huidige opzet van het Platform Communicatie (nu gedragen door Deventer, Zwolle en waterschap) vraagt om een andere insteek.

Hoe nu verder?

De komende weken gaan we een aantal scenario’s voor de toekomst uitwerken. Dat gaat met name over de scope van RIVUS (welke thema’s pak (poly aromatische koolwaterstoffen, vaak kankerverwekkende teerachtige producten) je op) en daarvan afgeleid: hoe organiseer je dit dan. Uiteindelijk is het doel dat begin 2021 Regiegroep en Bestuurlijk Overleg hierover een besluit nemen.